Tumov — ko‘pincha sovuqqotish yoki immunitetning pasayishi natijasida yuzaga keladigan o‘tkir respirator kasallikdir. Tumov sababi va kechishiga qarab bir necha turlarga bo‘linadi:
Tumovning asosiy turlari:
1. Oddiy (sovuqlashdan kelib chiqadigan) tumov – immunitet pasayishi yoki sovuqda qolish natijasida yuzaga keladi. Burun oqishi, tomoq qichishi bilan kechadi.
2. Allergik rinit (allergik tumov) – gul changi, uy changi, hayvon juniga allergiya bo‘lganda kuzatiladi. Burun bitishi, qichishish, ko‘z yoshlanishi bilan namoyon bo‘ladi.
3. Virusli tumov – gripp, O‘RVI (o‘tkir respirator virus infeksiyasi) kabi kasalliklar belgisi sifatida uchraydi. Ko‘pincha isitma, umumiy holsizlik bilan kechadi.
4. Bakterial tumov – bakteriyalar ta’sirida yuzaga keladi. Burun oqindisi sarg‘ish yoki yashil tusga kiradi, yo‘tal va bosh og‘rig‘i ham qo‘shilishi mumkin.
5. Surunkali rinit – burun shilliq qavati uzoq muddat shamollash yoki boshqa sabablar tufayli doimiy yallig‘lanib turadi. Uzoq davom etuvchi burun bitishi, yoqimsiz oqindi kuzatiladi.
Belgilar: burun bitishi, oqishi, yo‘tal, tomoq qichishi, bosh og‘rig‘i, umumiy holsizlik.
Davolashda muhim jihatlar:
Ko‘p suyuqlik ichish
Dam olish
Iliq ovqatlar va vitaminlarga boy mahsulotlar iste’mol qilish
Zarurat bo‘lsa, shifokor tavsiyasi bilan dori vositalari qabul qilish⚠️ Agar harorat 38,5 °C dan oshsa yoki 7–10 kun ichida ahvol yaxshilanmasa, albatta shifokorga murojaat qilish kerak.
️ Oldini olish uchun immunitetni mustahkamlash, gigiyenaga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish muhimdir.
Laziza Allayorova tayyorladi